ليزر چيست؟
ليزر نوري تك رنگ و تك طول موج است. در ليزر موهاي زائد عمدتا نور ليزر در رنگدانه ملانيني كه در موها به وفور يافت مي شود، جذب شده و سبب تخريب سلولهاي سازنده مو ميشود و به همين دليل است كه هرقدر مو ضخيمتر و مشكي تر باشد ،ملانين بيشتري دارد كه نور ليزر را بهتر جذب كرده و راحتتر از بين مي رود. در عين حال چون ملانين در خود پوست هم وجود دارد هرچه مقدار آن كمتر باشد، يعني بيمار سفيدتر باشد، انرژي كمتري در پوست جذب شده و احتمال سوختگي ناشي از ليزر مو كمتر مي شود.
كدام بيماران براي ليزر موهاي زائد مناسب تر هستند؟
بيمار ايده آل، بيماري است كه پوستي روشن اما مويي مشكي و ضخيم داشته باشد. انتظاراتش واقع گرايانه بوده و اختلال هورموني نداشته باشد. هرچند كه با پيشرفت هايي كه در زمينه ليزر و روشهاي سرد كردن پوست به وجود آمده است بيماراني كه پوستهاي تيره تر دارند را هم مي توان به شكل موثري درمان كرد. در مورد موهاي بلوند، سفيد يا قرمز كاهش دائمي موهاي زائد غيرممكن است.
اگرچه رشد اين موها را مي توان با انجام ليزر گاه تا ۳ ماه هم به تاخير انداخت اما معمولا با همان تعداد و ضخامت و رنگ قبل مجددا رشد مي كنند، بنابراين اين افراد درصورت تمايل مي توانند با انجام ليزر هر ۳ ماه، رشد موهايشان را تنها كنترل كنند.
چه مراحل و بررسي هايي قبل از انجام ليزر بايد صورت بپذيرد؟
ابتدا در مورد انجام ليزرهاي قبلي، دفعات آنها و نتايج آنها صحبت مي شود:
وجود اختلالات هورموني و علائمي كه به نفع آنها وجود دارد (مثل نامنظمي سيكل قاعدگي، ريزش موي سر، جوشهاي مكرر صورت و سابقه نازايي): از آنجا كه اختلالات هورموني در بسياري از بيماران پرمو ديده مي شود حتما بيمار بايد از اين جهت بررسي شود و گرنه درمان با ليزر تاثير نداشته و به درازا خواهد كشيد.
مصرف بعضي داروها كه ميتوانند منجر به رويش موهاي زائد شوند : كورتونها، هورمونها و مينوكسيديل اين داروها باعث رشد موهاي زائد مي شوند. در اين بيماران ليزر اثر مناسب را نخواهد داشت.
وجود بعضي بيماريها مثل پسوريازيس، ليكن پلان، ويتليگو (برص): در اين بيماران احتمال پيدايش ضايعات در محل ليزر وجود دارد.
سابقه اسكار هيپرتروفيك يا كلوئيد (گوشت اضافه محل عمل): انجام ليزر در اين بيماران احتمال دارد ،سبب ايجاد اسكار هيپرتروفيك شود و بهتر است انجام نگيرد.
سابقه تبخال مكرر: در اين بيماران از ۲۴ ساعت قبل تا يك هفته بعد از ليزر بايد داروهاي ضدتبخال مثل آسايكلووير استفاده شود.
سابقه عفونت فعال مثل جوشهاي چركي: در صورتي كه بيمار جوش چركي يا هر كانون عفوني ديگري در محل ليزر مو داشته باشد بايد تا زمان درمان آن عفونت ليزر به تعويق بيفتد.
برنزه بودن(tanning): به هر روشي كه فرد باعث برنزه شدن پوست خود شده باشد، اعم از آفتاب گرفتن يا سولاريم، احتمال سوختگي پوست و ايجاد لك به دنبال ليزر بسيار زياد است. در اين بيماران بهتر است درمان تا زمان از بين رفتن رنگ به تعويق بيفتد و در اين مدت بيمار از تركيبات ضدلك و ضدآفتاب استفاده كند.
وجود تاتو يا خال يا كك و مك در محل ليزر: از آنجا كه انجام ليزر مو مي تواند باعث كمرنگ شدن اين ضايعات شود بايد از قبل به بيمار در مورد اين مسئله تذكر داد.
مصرف ايزوترتينويين (نوعي تركيب vita مثل راكوتان كه براي درمان جوشهاي مقاوم به كار ميرود): اگر بيمار از اين دارو استفاده مي كند چون باعث حساس شدن شديد پوست به نور ليزر و افزايش احتمال سوختگي و اسكار و لك ميشود حداقل ۶ ماه بايد ليزر مو را به تعويق انداخت.
مصرف داروهاي حاوي طلا: اين داروها در بعضي بيماران رماتيسمي به كار مي روند و نبايد در اين بيماران ليزر انجام داد.
سابقه بيماريهايي مثل لوپوس: اين بيماريها پوست را به نور حساس مي كنند و بهتر است ليزر در آنها انجام نشود. هرچند كه هيچ مدركي دال بر صدمه به جنين در ليزر مو وجود ندارد اما بهتر است در بيماران باردار ليزر را به تعويق بيندازيم.
چه تعداد جلسه براي درمان موهاي زائد كافي است؟
پاسخي قطعي به اين سؤال نمي توان داد چون بسته به فرد و محل مورد درمان تعداد جلسات متفاوت است. مثلا ليزر موهاي صورت بيشتر از ناحيه زير بغل طول مي كشد و در كل به طور متوسط ۷-۳ جلسه درمان لازم است ولي ممكن است بيشتر يا كمتر طول بكشد و درصورت وجود زمينه اختلالات هورموني به درازا مي كشد.
علائم تأثير ليزر روي موهاي زائد چيست؟
كاهش تعداد موها
كاهش سرعت رشد
نازك شدن موها
كمرنگ تر شدن موها كه همه اينها منجر به طبيعي تر شدن منظره محل درمان مي شود
ليزر موهاي زائد ميتواند چه عوارضي داشته باشد؟
سوختگي
لك
عفونت
عدم جواب
فوليكوليت و آكنه
چه آمادگيهايي براي انجام ليزر بايد داشت؟
۶ هفته قبل: بيمار از كندن مو به وسيله موم و الكتروليز خودداري كند اما مي تواند از تراشيدن يا كرمهاي موبر استفاده كند. آفتاب گرفتن ممنوع است و بايد از تركيبات ضدآفتاب استفاده كند. بيماراني كه پوست تيره تر دارند بايد از كرمهاي روشن كننده استفاده كنند.
روز قبل: ناحيه مورد درمان را بتراشد به نحوي كه تنها يك ميليمتر از نوك مو از پوست بيرون باشد. اگر بيمار سابقه تبخال دارد مصرف آسايكلووير را شروع كند.
روز درمان: براي ۱٫۵-۱ ساعت كرم بي حس كننده حاوي ليدوكائين و پريلوكائين استفاده ميشود. اگر ناحيه مورد درمان بزرگ باشد براي جلوگيري از عوارض اين داروها از پماد پيروكسيكام استفاده مي كند.
براي كاهش درد و عوارض ليزر از چه روشي استفاده ميشود؟
به غير از تركيبات بي حس كننده و ضد درد ضمن ليزر از روشهاي مختلفي براي سرد كردن پوست استفاده مي شود. اين روشها شامل استفاده از ژل سرد، هواي سرد، شيشه هاي سرد و اسپري سردكننده است. در ميان اين روشها ژل سرد كمترين تاثير را دارد و اسپري سردكننده موثرترين است.
فاصله جلسات از هم چقدر است؟
بسته به محل ليزر دارد و بين يك تا ۲ ماه است. بهترين معيار فاصله بين ليزرها، زماني است كه طول مي كشد تا تعداد قابل توجهي از موها در بيايد. بيمار ايده آل، بيماري است كه پوستي روشن اما مويي مشكي و ضخيم داشته باشد. انتظاراتش واقع گرايانه بوده و اختلال هورموني نداشته باشد
چه مراقبتهايي پس از ليزر صورت مي گيرد؟
ممكن است ورم و قرمزي در محل وجود داشته باشد كه گذاشتن يخ مي تواند سبب كاهش آن شود. معمولا نيازي به استفاده از مسكن نيست. گاهي اطراف ريشه موها دلمه ميبندد كه ۱۰-۷ روز طول مي كشد، در اين موارد از پمادهاي آنتيبيوتيك استفاده ميكنيم تا دلمه ها بريزند. ممكن است رشد موي ليزر شده يك تا ۲ هفته بعد از ليزر هم ادامه پيدا كند بعد از آن بريزد. بيمار بايد از آفتاب پرهيز كند زيرا به خصوص در افراد با پوست تيره تر ممكن است ۳-۲ ماه طول بكشد تا اثر برنزه كننده آفتاب از بين برود و در اين بين شكل درمان بيمار را به تعويق بيندازد. بايد توجه داشت در بعضي بيماران كه سابقه عوارض ليزر مو وجود دارد يا به عللي احتمال عوارض در آنها بيشتر است، مي توان از تست استفاده كرد. در اين حال بيمار يك نقطه را ليزر مي كند و يك هفته بعد ويزيت مي شود كه اگر مشكلي نداشت درمان را شروع مي كنيم.
